کارهای آتش زا

کارهای آتشزا

برای انجام همه انواع کارهای آتش­زا در مکانهای موقت (به جز در کارگاه‌های ساخت و ساز تأسیسات و منازل شخصی)، رییس پروژه موظف به تنظیم مجوز کار است.

مکانهای انجام کارهای آتش­زا باید مجهز به وسایل اولیه آتش‌نشانی (کپسول آتش‌نشانی، سطل آب و سطل ماسه و بیل) باشند. استقرار مکانهای دائمی انجام کارهای آتش­زا در اتاقهای دارای خطر آتش‌سوزی یا دارای خطر انفجار و آتش‌سوزی، مجاز نیست.

تجهیزات فنی‌ای که قرار است بر روی آنها کارهای آتش­زا انجام گیرد، باید به روشهای زیر در وضعیت ایمن از نظر خطر انفجار و آتش‌سوزی قرار گیرند:

-     تخلیه آنها از مواد دارای خطر انفجار و آتش‌سوزی؛

- قطع آنها از شبکه‌های جاری (به جز شبکه‌هایی که برای آماده نمودن شرایط انجام کارهای آتش­زا استفاده می‌شوند)؛

- تمیز کاری اولیه[پیش از آغاز کار]، شستشو، دمش بخار، تهویه، سوربیتیزاسیون، بی­اثر کردن و غیره.

هنگام دمش بخار درون تجهیزات فنی، دمای بخار دمیده شده نباید از 80% دمای خوداشتعالی بخار مادة سوختنی (گاز سوختنی) فزونی یابد.

شستشوی تجهیزات فنی باید هنگامی انجام گیرد که غلظت بخارها (گازها) در آن تجهیزات، خارج از بازة خوداشتعالی آنها باشد یا هنگامی که تجهیزات از نظر الکتروستاتیکی در وضعیت ایمن قرار داشته باشند.

روشهای تمیز کردن اتاقها و نیز تجهیزات و شبکه‌هایی که در آنها کارهای آتش­زا صورت می‌گیرد، نباید منجر به تولید مخلوطهای معلق (در هوا) بخاری یا گردوغبار با خطر انفجار یا ایجاد چشمة آتش شوند.

با هدف جلوگیری از پرتاب شدن ذرات گداخته فلز به اتاقهای مجاور، طبقات همجوار و غیره، همه دریچه‌ها و مجراهای فنی، بازدید و از این گونه، همچنین مدخلها (سوراخها)ی مربوط به مونتاژ، تهویه و غیره در سقفها، دیوارها و دیواره‌های اتاقهایی که در آنها کار آتش­زا انجام می­گیرد، باید با مواد غیرسوختنی بسته شده باشند.

محل انجام کارهای آتش­زا باید از مواد و اجسام سوختنی تا شعاعی که در جدول زیر آمده است پاکسازی شود:

ارتفاع نقطه جوشکاری از سطح  زمین یا محوطة مجاور، متر	0	2	3	4	6	8	10	بیش از 10
کمترین شعاع منطقه پاکسازی، متر	5	8	9	10	11	12	13	14

سازه‌های ساختمانی‌ای که در محدودة شعاعهای یاد شده قرار دارند و نیز کفپوشهای زمین، روکاری­ها، روکشها، عایقها و بخشهایی از دستگاه‌ها که از مواد سوختنی درست شده‌اند، باید بوسیله صفحات فلزی، پتوهای آزبستی یا دیگر مواد نسوختنی و در صورت لزوم با ریختن آب، از افتادن جرقه بر روی آنها جلوگیری و محافظت کرد.

در اتاقهایی که کارهای آتش­زا انجام می­گیرد، همه درهایی که این اتاقها را به اتاقهای دیگر پیوند می‌دهند از جمله درهای تونلهای فشار [ایزوله­کننده] باید کاملاً بسته باشند. پنجره‌ها، وابسته به ماه‌های سال، دمای اتاق، طول مدت و حجم و درجة خطر کارهای آتش­زا، باید در صورت امکان باز باشند.

اتاقهایی که در آنها امکان جمع شدن بخارهای مایعات آسان مشتعل شونده، مایعات سوختنی و گازهای سوختنی وجود دارد، پیش از انجام کارهای آتش­زا باید تهویه شوند.

مکان جوشکاری و برشکاری در ساختمانها و اتاقهایی که در سازه‌های آنها از مواد سوختنی استفاده شده، باید با دیواره‌های (پارتیشن) سرتاسری از مواد نسوختنی محصور شده باشد. در این حالت ارتفاع دیواره باید دست­کم 8/1 متر باشد و فاصله بین دیواره و کف حداکثر cm 5 باشد. برای جلوگیری از پرتاب ذرات گداخته، فاصله یادشده باید با توری‌ای از مواد نسوختنی با چشمهایی به ابعاد حداکثر 1*1 میلیمتر محصور شده باشد.

پیش از آغاز و نیز هنگام انجام کارهای آتش­زا، باید در قبال وضعیت محیط بخاری ـ گازی معلق، در دستگاه‌های فنی‌ای که بر روی آنها کارهای یاد شده صورت می­گیرد و نیز در [کل] منطقة خطر، کنترل صورت گیرد.

هنگام افزایش میزان مواد سوختنی یا کاهش غلظت خنثی­کننده‌ها در منطقة خطر یا در تجهیزات فنی تا مرز حداکثر غلظت مجاز بخارها (گازها) از نظر خطر انفجار، کارهای آتش­زا باید بی­درنگ قطع شوند.

باز کردن دریچه‌ها و درپوشهای دستگاه‌های فنی، انتقال و تخلیة فرآورده‌ها و بارگیری آنها از طریق دریچه‌های روباز و نیز دیگر کارهایی که ممکن است به بروز آتش‌سوزی و انفجار در اثر گاز گرفتگی و تجمع گردوغبار در محلی منجر شود که در آن کارهای آتش­زا صورت می­گیرد، مجاز نیست.

هنگام وقت استراحت در کار و نیز در انتهای شیفت کاری، وسایل جوشکاری باید قطع ارتباط شوند (از جمله از شبکه برق). اتصال شیلنگها باید جدا شوند و از مایعات و گازهای سوختنی تخلیه شوند. در چراغ لحیم کاری، فشار باید کاملاً تخلیه شده باشد.

با پایان یافتن کار، همه دستگاه‌ها و وسایل باید به اتاق (مکان) مجزای ویژه­ای برده شوند.

هنگام سازماندهی محلهای ثابت انجام کارهای آتش­زا، برای بیش از 10 پست (کارگاه‌های جوشکاری و برشکاری)، باید شبکه مرکزی برق و گاز رسانی، پیش­بینی گردد.

در کارگاه جوشکاری هنگام وجود حداکثر 10 پست جوشکاری، مجاز است که به ازای هر پست یک کپسول ذخیره حاوی اکسیژن و گاز سوختنی وجود داشته باشد. کپسولهای ذخیره باید توسط صفحاتی (پانلهایی) از مواد غیرسوختنی محصور شده باشند یا در اتاقکهای انباری ویژه­ای در کارگاه نگهداری شوند.

هنگام انجام کارهای آتش­زا موارد زیر ممنوع است:

-     آغاز به کار هنگام وجود خرابی در دستگاه؛

-     انجام کارهای آتش­زا بر روی سازه‌ها و فرآورده‌های تازه رنگ شده؛

- استفاده از لباس و دستکش با لکه‌های روغن، چربی، بنزین، نفت سفید و دیگر مایعات سوختنی؛

- نگهداری لباس، مایعات آسان مشتعل شونده، مایعات سوختنی و دیگر مواد سوختنی در اتاقکهای جوشکاری؛

- اجازه دادن به کار مستقل کارآموزان و نیز کارمندانی که گواهینامه مهارت حرفه­ای و گواهی گذراندن دورة ایمنی آتش‌نشانی را ندارند؛

- تماس پیدا کردن سیمهای الکتریکی با کپسولهای حاوی گازهای فشرده، متراکم (مایع شده) و حل شده؛

- انجام کار بر روی دستگاه‌ها و شبکه‌هایی که از مواد سوختنی و سمی پر هستند و یا تحت ولتاژ الکتریکی قرار دارند؛

- انجام همزمان کارهای آتش­زا هنگام نصب عایق رطوبت یا بخار بر روی پشت بام، هنگام مونتاژ پانلهای دارای عایقهای گرمایی سوختنی یا سخت­سوز، هنگام چسب­کاری پوششهای کف و روکش­کاری اتاقها با استفاده از لاکهای سوختنی، چسبها، ماستیکها و مواد سوختنی دیگر.

انجام کارهای آتش­زا بر روی عناصری از ساختمانها که از مصالح فلزی سبک دارای عایقهای گرمایی سوختنی و سخت­سوز، درست شده‌اند، مجاز نیست.